ارایه مدلی جهت سنجش میزان پذیرش سازمان ها در پیاده سازی مدیریت کیفیت فراگیر

زمینه: امروزه سازمان ها و موسسه ها با توجه به شرایط رقابتی فشرده و پیچیده بازار و نگرش های جدید از جمله مشتری گرایی ناگزیرند که به سمت سیستم ها و ابزارهای نوین مدیریت در جهت کسب برتری رقابتی و حتی ماندن در بازار حرکت نمایند که مدیریت کیفیت فراگیر، به عنوان یکی از راهبردهای توسعه از جمله این ابزارها می باشد. با این وجود در 70% موارد، پیاده سازی و استقرار مدیریت کیفیت فراگیر با شکست مواجه شده است که ریشه این شکست ها در میزان پذیرش یا بلوغ سازمان ها در پیاده سازی این نگرش مدیریتی است، لذا نیاز است تا سازمانهای مجری مدیریت کیفیت فراگیر به این آگاهی دست یابند که در چه جایگاهی از پذیرش(بلوغ) سازمانی در اجرای این سیستم هستند. هدف: نخستین هدف پژوهش، ارایه مدلی برای سنجش میزان پذیرش(بلوغ) سازمان ها در پیاده سازی مدیریت کیفیت فراگیر است و هدف بعدی اجرای مدل در سازمان های منتخب به منظور تعیین سطح پذیرش(بلوغ) آن سازمانها است. روش شناسی: نخست بر اساس مرور گسترده و دقیق ادبیات نظری عوامل مرتبط با پذیرش(بلوغ) سازمانی در اجرای tqm شناسایی و در مرحله بعدی پالایش و به روش دلفی به تایید خبرگان رسید. برای دستیابی به عوامل نهایی مدل، روش تحلیل عاملی اکتشافی بکار گرفته شده است، سپس مدل با تحلیل عاملی تاییدی به روش مدلسازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفته است، همچنین به منظور تعیین اهمیت عوامل مدل از روش فراوانی نسبی استفاده شده است. در مرحله پایانی به منظور آزمون کاربردی بودن مدل، 2 سازمان با پیشینه متفاوت در اجرای سیستمهای مدیریت کیفیت انتخاب شده است. یافته ها: براساس داده های گردآوری شده و با استفاده از روش تحلیل عاملی، 4 عامل اصلی فرهنگ سازمانی، سیستم ها و روشها، سازماندهی و ارزیابی و بازخور به همراه 29 شاخص اجزای اصلی مدل را تشکیل دادند که عامل فرهنگ و شاخص تعهد و حمایت مدیریت ارشد بیشترین تاثیر و اهمیت را در سازه نهایی پژوهش دارند. نتیجه گیری: در این مقاله مدلی به منظور تعیین شکاف و دستیابی به سطوح بالاتر بلوغ پیاده سازی مدیریت کیفیت فراگیر ارایه شد. با در نظرگرفتن اهمیت تقریباً یکسان عوامل، سازمان ها بایستی به منظور موفقیت در پیاده سازی مدیریت کیفیت فراگیر، به تمامی ابعاد مدل بلوغ توجه متعادل و متوازنی داشته باشند.